Jan Davidsz. de Heem

Jan Davidsz. de Heem of voluit Jan Davidszoon de Heem werd geboren op 17 april 1606 in Utrecht als Johannes van Antwerpen.De Heem was een stilleven schilder die actief was in Utrecht en Antwerpen. Hij is een belangrij-ke vertegenwoordiger van dat genre in zowel de Nederlandse als de Vlaamse barokke schilder-kunst.

Hij studeerde eerst bij zijn vader David de Heem de Oude (1570–1631), daarna bij Balthasar van der Ast. Hij woonde van ongeveer 1625 tot 1629 in Leiden, waar hij in 1629 studeerde bij David Bailly.Hij verhuisde naar de Zuiden van Nederland en sloot zich rond 1635 aan bij het Sint-Lucasgilde van Antwerpen.

Zijn stillevens omvatten fruitstukken, vanitasstillevens en bloemstukken, maar hij is vooral be-kend om zijn sierlijke of weelderige stillevens, de zogenaamde 'pronkstillevens'.Sommige van zijn werken zijn tentoonstellingen van overvloed; anderen, alleen een slinger of een ruikertje.

Vaak bracht hij een moraal over of illustreerde hij een motto: een slang die opgerold onder gras lag; een schedel op planten in bloei. Gouden en zilveren bekers of kroezen suggereren de ij-delheid van aardse bezittingen.

In 1637 werd hij staatsburger van Antwerpen. Hij was echter vaak afwezig, zoals blijkt uit de plichten die hij daarvoor moest betalen. Zijn opmerkelijke talent leverde hem een aanzienlijke reputatie op, hij kon nauwelijks aan de vraag naar zijn werk voldoen.

Om toch aan de vraag te voldoen liet hij zijn zonen werkten aan de opdrachten voor nieuwe schilderijen. Hij retoucheerde hun werk en zette zijn handtekening op de schilderijen.Afgezien van zijn twee zonen had hij verschillende leerlingen: Michiel Verstylen, Alexander Coosemans, Thomas de Klerck, Lenaert Rougghe, Theodor Aenvanck, Andries Benedetti, Elias van den Broeck, Jacob Marrel, Hendrik Schoock en Abraham Mignon.

De Heem gold als een van de grootste schilders van zijn tijd. Hij werd goed betaald voor het portret van prins Willem III omringd door een cartouche met bloemen en fruit werd een van de hoogste prijzen ooit betaald voor een schilderij tijdens de Nederlandse Gouden Eeuw.

Van Heem trouwde tweemaal, eerst met Alette van Weede met wie hij bij haar overlijden in 1643 drie overlevende kinderen kreeg, van wie er één, Cornelis, stilleven schilder zou worden. Hij trouwde in 1644 voor de tweede keer met Anna Catherina Ruckers met wie hij nog zes kinderen kreeg, waaronder Jan, die ook stilleven schilder zou worden.

Hij bleef in Antwerpen tot 1667, waarna hij terugkeerde naar Utrecht. Hij verliet Utrecht in 1671 toen de Franse troepen de stad naderden.Het is niet bekend wanneer hij uiteindelijk terugkeert naar Antwerpen, maar zijn dood wordt vermeld in de gildeboeken.